Đề bài:Phân tích đoạn đầu bài thơ con cò của Chế Lan Viên.
Từ bao đời nay cánh cò đã đi vào thơ ca dân gian Việt Nam một cách vô thức,mỗi khi nhắc tới quê hương và người dân thôn quê thì người ta lại biết đến với hình ảnh con cò. Cánh cò dường như biểu tượng cho con người Việt Nam, nó có trong lời ru của bà, bài hát của mẹ.
Con cò là một hình ảnh thân thuộc trên mọi nẻo đường làng quê Việt Nam, chính vì thế mà từ lúc nào không biết hình ảnh con cò lặn lội dưới bờ ruộng, bay lả bay la trên bầu trời đã đi vào ca dao dân ca Việt Nam một cách hết sức bình dị nhưng lại mang một ý nghĩa tượng trưng sâu sắc về người phụ nữ Việt Nam biết chịu thương chịu khó. Hình ảnh con cò trong ca dao Việt còn được ví như hình ảnh người phụ nữ Việt,là hình ảnh thấp bé,chịu thương chịu khó trong xã hội thời bấy giờ.Từ những cảm hứng về hình ảnh con cò trong ca dao, bài thơ con cò của Chế Lan Viên đã thể hiện được tình mẹ giành cho con thiêng liêng cao cả,sự khó nhọc của người mẹ khi nuôi con khôn lớn. Bài thơ là một tác phẩm tiêu biểu viết về tình mẹ, nhất là trong đoạn thơ đầu tiên đã thể hiện được điều đó.
“Con còn bế trên tay
Con chưa biết con cò
Nhưng trong lời mẹ ru
Có cánh cò đang bay”
Một đứa trẻ đang nằm trong nôi thì biết gì về con cò co vạc. Thế nhưng thật khéo léo bởi ở đây người mẹ đã biết đưa cánh cò vào trong lời ru nhẹ nhàng ầu ơ. Điệp từ con cò được nhắc lại nhiều lần trong khổ thơ đầu tiên mang lại cho người đọc một ấn tượng sâu sắc nhất. Chúng ta thường đặt ra câu hỏi rằng tại sao người mẹ không đặt ra một hình ảnh khác mà lại đưa hình ảnh con cò vào trong bài hát,phải chăng người mẹ muốn con của mình hiểu được rằng sinh ra nếu không chăm chỉ,nếu không lo làm ăn thì sẽ khó mà có được cuộc sống ấm no và người mẹ cũng muốn cho con mình biết được những thứ thuộc về quê hương là thân thiết hết mực mà sau này con đi học,trong sách vở con cũng được học về hình ảnh đấy.
“Ngủ yên! Ngủ yên! Ngủ yên!:
Cành có mềm mẹ đã sẵn tay nâng!
Trong lời ru của mẹ thấm hơi xuân!
Con chưa biết con cò, con vạc.
Con chưa biết những cành mềm mẹ hát
Sữa mẹ nhiều, con ngủ chẳng phân vân”
Điệp ngữ ngủ yên được nhắc lại ba lần trong đoạn khiến cho chúng ta thấy được tình yêu thương vô bờ bến của người mẹ giành cho con thật ngọt ngào và bình yên biết bao nhiêu. Bên cạnh đó người mẹ như muốn nhắc nhở rằng con hãy yên tâm vì cuộc đời con lớn lên đã có mẹ chở che,con cứ ngủ yên, sữa mẹ nhiều con đừng lo lắng, đến đây ta có thể cảm nhận tình cảm sâu sắc, tình cảm người mẹ luôn vỗ về kể từ khi con mới chào đời cho đến khi lớn lên.
"Con cò bay la
Con cò bay lả
Con cò Cổng Phủ
Con cò Đồng Đăng…"
Hình ảnh con cò bay từ cổng phủ cho tới đồng đăng được miêu tả rất nhẹ nhàng,phù du. Ý muốn nói ở đây con cò bay lượn tự do khắp mọi nẻo đường,trở thành một biểu tượng gắn bó với cánh đồng quê Việt Nam.Hình ảnh con cò sợ xáo măng, sợ gặp phải cành mềm trong đêm tối gợi lên một hình ảnh cò lẻ loi một mình trong tăm tối có muôn vàn những cạm bẫy đang chực chờ. Ở đây không chỉ là hình ảnh con cò mà tác giả còn muốn nói tới thân phận của người phụ nữ thời đó lam lũ và yếu đuối trước cuộc sống mưu sinh.
Mặc dù con còn bé nằm trong nôi chưa hình thành được gì nhưng mà điều đáng nói ở đây đó chính là tình yêu thương của người mẹ giành cho con, người mẹ muốn hình thành cho con mình tình yêu thương quê hương đất nước, yêu những lời ru,những cánh cò trong ca dao. Đến đây chúng ta thật cảm động về tình mẫu tử, tình mẹ có thể che chở cho con của mình từ lúc đang còn tấm bé.
Như vậy chỉ với đoạn thơ đầu chúng ta đã có thể cảm nhận được tình yêu thương của người mẹ giành cho con và hình ảnh thân thuộc cánh cò trên khắp mọi nẻo đường.
Nguồn: Bài văn hay
