Phân tích nhân vật Từ trong truyện ngắn Đời thừa

Phân tích nhân vật Từ trong truyện ngắn Đời thừa

Dưới ngòi bút tài hoa và sắc sảo của Nam Cao, ông đã vẽ nên biết bao nhân vật nổi tiếng với muôn vàn muôn vẻ tính các khác nhau trong các tác phẩm như Một bữa no, Chí Phèo,… Bằng tấm lòng từ bi, nhân hậu, ông đã dành rất nhiều tâm huyết  xây dựng nên nhân vật Hộ trong tác phẩm “ Đời thừa” để phản ánh tính chân thực của cuộc sống nghèo khổ, bế tắc của tầng lớp trí thức văn nghệ sĩ nghèo trong xã hội xưa.

Hộ là người có tình yêu nghệ thuật chân thành, thế nhưng vì cuộc sống nghèo khổ, lo lắng với cơm áo gạo tiền chẳng thể đủ điều kiện giúp anh sống trọng với nghề. Tâm can của anh bị giằng xé giữa việc phải lựa chọn miếng cơm hay tiếp tục sự nghiệp viết văn của mình. Anh luôn hi vọng được sống và dùng tài năng của mình, viết nên những tác phẩm nghệ thuật để chói sáng cuộc đời u tối. Nhưng tiếc thay, cái tài của anh chẳng có cơ hội để được xã hội ấy công nhận, nó đã đẩy anh sống một cuộc sống vô danh, ê chề.

Là một người cầm bút, anh đã từng mơ ước về những hoài bão văn chương đồ sộ. Hộ khao khát vinh quang, được người đời công nhận. Anh không muốn chôn vùi cuộc sống vô vị, nhạt nhẽo như bao người khác. Nhờ có niềm say mê và sống có lí tưởng, Hộ tưởng mình có thể có một cuộc đời khác đi so với người con người lầm than, nghèo khổ ấy. Đối với anh “ nghệ thuật là tất cả”, anh khinh thường những kẻ sống vì vật chất “ đói rét không có nghĩa gì đối với gã trẻ tuổi say mế lý tưởng”. Với anh, văn chương cần được chau chuốt,  nâng niu, “ sự cẩu thả trong văn chương thì thật đê tiện”, “ văn chương không cần những người thợ khéo tay làm theo mẫu đưa cho”. Thế nhưng, những lý lẽ cao đẹp ấy lại bị đè bệp bởi nhu cầu cuộc sống. Cái gì cũng cần đến đồngg tiền mà Hộ chỉ có thể kiếm tiền bằng văn chương, ngòi bút. Nhìn ảnh vợ con anh nheo nhóc, đau ốm, chạy ăn đến từng bữa càng khiến anh nhói đau. Những tư tưởng ấy đành phải ghim chặt trong ý chí của anh, bởi vì tiền, Hộ phải viết với những gì ngược với mơ ước của anh. Chính vì lẽ đó, tinh thần anh càng bị giằng xé, chất chứa bao nỗi buồn tủi.

Thế nhưng, bi kịch cuộc đời Hộ vẫn chưa dừng lại ở đó. Chẳng phải nỗi buồn vì sự nghiệp của cuộc đời, Hộ còn phải đối mặt với sự đau thương trong tình yêu. Anh là người rất thương vợ, yêu con, bản chất của anh là một người tốt. Anh đã cứu giúp từ, một cô gái lỡ làng và cưới Từ làm vợ. trong bối cảnh con người ta còn chẳng đủ nuôi thân, thì anh sẵn sàng cưu mang một cô gái yếu đuối. Bỗng chốc, hoàn cảnh của Hộ cũng chẳng khác gì với anh cu Tràng trong truyện Vợ Nhặt của nhà văn Kim Lân. Tiếc thay, những bản chất tốt đẹp đã bị xã hội xô đẩy, biến chất. Chính xã hội, chẳng biết bắt đầu từ đâu là cướp đi lý tưởng sống của anh, vì xã hội không biết trân trọng tài năng, giết chết anh trong vùng lầy cơm áo gạo tiền. và rồi, anh uống rượu như để tìm cách giải thoát như Chí phèo vậy. Một cái kết cũng bi thương như anh Chí, đã có lúc anh đánh đập, tàn nhẫn, ruồng bỏ vợ con. Nhưng khi tỉnh lại, anh khóc trong tiếng nấc: “ Anh chỉ là một thằng khốn nạn”.

Tiếng khóc của một người đàn ông trụ cột trong gia đình càng đẩy cao tình huống bế tắc trong câu chuyện. Anh đã có thể sống trọn đời với tình yêu văn chương, thế nhưng anh không thể bỏ lòng thương, anh thương vợ anh con anh. Anh không thể để mặc gia đình vì nghệ thuât, một thứ trừu tượng và có thể sẵn sàng bị bóp chẹt trong xã hội phong kiến.

 Nam Cao đã rất thành công khi sử dụng tài năng của mình để xây dựng hình ảnh, nội tâm nhân vật. Ông tôn vinh giá trị nghệ thuật, ông nhắn nhủ tới những con người biết sống vì nghệ thuật thì thật đáng giá. Ông thông cảm với những con người nghèo khổ khi phải sống trong sự chèn ép của xã hội. Nhân vật Hộ của Nam Cao là hình ảnh đại diện tiêu biểu cho những người có tài mà không được trong dụng, có tình thương lòng tốt nhưng chẳng thể sống cho trọn vẹn với những mong ước ấy.